Gert Dragoshi, Perspektywy członkostwa Albanii w Unii Europejskiej na tle innych krajów Bałkanów Zachodnich

Integracja państw na kontynencie europejskim jest procesem wynikającym z przesłanek historycznych i wyzwań współczesnego kształtu gospodarki światowej. Proces integracyjny pozwala na umocnienie pozycji jego uczestników w ramach międzynarodowych stosunków gospodarczych. W tym procesie uczestniczą kolejne kraje, które ubiegają się o członkostwo w Unii Europejskiej.
Opracowanie poświęcone jest integracji państw Bałkanów Zachodnich (BZ) z Unią Europejską (UE), ze szczególnym uwzględnieniem integracji Albanii. Bałkany Zachodnie to określenie przyjęte przez UE w odniesieniu do siedmiu krajów Europy Południowo-Wschodniej objętych polityką rozszerzenia. Po wejściu Chorwacji do UE kraje te określane są jako „bałkańska szóstka” (ang. West Balkan Six – WB6). Grupa ta obejmuje obecnie Albanię, Bośnię i Hercegowinę, Czarnogórę, Kosowo, Macedonię Północną i Serbię. W pracy zamiennie używane są te dwa określenia (BZ i WB6).
Bałkany Zachodnie były i w dalszym ciągu są obszarem zapalnym, na którym występują historycznie zakorzenione konflikty. Integracja Albanii i pozostałych krajów Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską odgrywa bardzo ważną rolę w procesie budowy demokratycznej, stabilnej i bezpiecznej Europy, ponieważ powinna pomóc zlikwidować podziały i rozwiązać konflikty na tle narodowościowym oraz religijnym występujące w tym regionie. Albania ma istotne znaczenie wśród krajów bałkańskich, bowiem terytorialne rozstrzygnięcia w 1913 sprawiły, że znaczna część Albańczyków zamieszkuje obecnie w krajach sąsiadujących, tj. w Czarnogórze, Macedonii, Kosowie i w Grecji, stanowiąc część społeczeństw tych krajów.
Proces przygotowania do akcesji omawianej grupy krajów trwa od momentu rozpoczęcia Procesu Stabilizacji i Stowarzyszenia, czyli już od ponad dwudziestu lat. Dowodzi to jego złożoności, która wynika z przesłanek historycznych, konfliktów wewnątrzregionalnych, cech gospodarek i społeczeństw, stanu demokracji oraz niskiego poziomu rozwoju gospodarczego krajów tego regionu, co utrudnia im dostosowywanie się do wymagań członkostwa w UE i w praktyce oznacza słabe postępy w procesie integracji z UE.
Celem opracowania jest ocena integracji Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską, w latach 1990-2021 w świetle badań własnych i oceny procesu przez inne instytucje badawcze.

(ze Wstępu)

Publikacja dostępna online w formacie pdf w poniższej zakładce: Załączniki