Jan Zapolski-Downar, Oliwia Wyrzykowska, Gminne rady seniorów w teorii i praktyce

Celem niniejszego opracowania poza omówieniem stanu prawnego na gruncie ustawy o samorządzie gminnym jest również przedstawienie samej istoty oraz celu tworzenia gminnych rad seniorów jak i przybliżenie tej konstrukcji, która występujące również w innych krajach europejskich. Przede wszystkim jednak zasadniczą częścią niniejszej pozycji będzie próba odpowiedzi na podstawowe pytanie – czy gminne rady seniorów są środkiem czy celem partycypacji osób starszych w lokalnym samorządzie. Kwestia ta zostanie zbadana z kilku różnych ujęć: teoretycznoprawnego, praktycznego oraz statystycznego, również porównując gminne rady seniorów z młodzieżowymi radami gmin. Dodatkowo celem publikacji, chociaż również jej dodatkiem będzie przygotowanie wzorów najważniejszych dokumentów w działaniu gminnej rady seniorów.
Opracowanie to będzie również służyło wprowadzeniu wniosków de lege lata oraz postulatów de lege ferenda, przy czym już na samym wstępie należy z całą mocą podkreślić, iż zmiana prawa w przedmiocie gminnych rad seniorów jest wedle autorów absolutną koniecznością, która radom seniorów może tylko pomóc. Nasuwa się tu jednak jeden zasadniczy czynnik tej przyszłej zmiany – 10 lat funkcjonowania obecnych, nie do końca uszczegółowionych ram prawnych oraz ostatnia aktywność ustawodawcy w dziedzinie regulacji młodzieżowych rad wyrażona nowelizacją z dnia 20 kwietnia 2021 r.
W pierwszej konieczności, aby przybliżyć samą ideę partycypacji grup społecznych w działaniu organów jednostek samorządu terytorialnego a nawet organów administracji rządowej należy przedstawić instytucję rad seniorów w innych krajach europejskich, o dłuższej tradycji demokratycznej po II wojnie światowej. Idea partycypacji osób starszych w działania lokalnego samorządu oraz praktyka państw zachodnich w tym zakresie pozwoli lepiej zapoznać się z podstawową kwestią wprowadzania norm prawnych – osiągnięciem jakiegoś celu albo stworzeniem środków do jego osiągnięcia. Zatem analiza doświadczenia legislacyjnego krajów europejskich również służy tematowi niniejszej publikacji – jako substrat wykładni teleologicznej (celowościowej) polskiej konstrukcji instytucji gminnych rad seniorów.

(ze Wstępu)

Publikacja dostępna online w formacie pdf w poniższej zakładce: Załączniki