Agata Wicenciak-Szulc, Polemika wyborcza w Szwecji

Inspirację do napisania książki stanowiła kampania wyborcza w Szwecji w 2006 r. Przez ponad dziewięć miesięcy siedem partii politycznych rywalizowało ze sobą o cenne głosy wyborców, od których miało zależeć ich przetrwanie na scenie politycznej. Wygrana w wyborach 17 września wiązała się z zasiadaniem w szwedzkim parlamencie oraz sprawowaniem władzy przez kolejne cztery lata. Wybory te były momentem przełomowym w historii Szwecji, gdyż w ich wyniku socjaldemokraci utracili władzę po raz pierwszy od ponad 60 lat i choć póŸniej udało się im ją odzyskać, nigdy nie powrócili już do dawnej świetności. W czasie kampanii wyborczej w 2006 r. politycy żywo i chętnie komunikowali się z wyborcami tworząc różnego rodzaju teksty pisemne, udzielając dziennikarzom ustnych wypowiedzi, lub występując publicznie na spotkaniach wyborczych. Politycy wypowiadali się na różne tematy, obiecywali zmiany na lepsze, przypisywali sobie sukcesy oraz krytykowali swoich przeciwników politycznych. I to właśnie ten ostatni aspekt, czyli krytykowanie konkurentów politycznych, stanowił podstawę do napisania tej pracy.
Analizie badawczej zostały poddane wszystkie zebrane wypowiedzi polityków o charakterze polemicznym, w których niepochlebnie wypowiadali się o innych politykach lub ugrupowaniach politycznych oraz w których negatywnie oceniali ich propozycje działań lub prowadzoną już przez nich politykę. Interesowały mnie wypowiedzi, w jakich przypisywali im cechy niegodne polityka oraz obarczali ich winą za zaistniałą, złą sytuację społeczną lub gospodarczą. Swoją uwagę skupiłam zatem na negatywnym obrazie przeciwnika politycznego, jaki tworzyli inni politycy. Jego zadaniem było przekonanie wyborców co do tego, że nie powinni oni w żadnym wypadku popierać jego polityki.
Poruszane w tej pracy zagadnienia wkraczają w obszar pragmalingwistyki, stylistyki, retoryki oraz komunikacji politycznej. Moim celem było przedstawienie różnych środków językowych, w tym także stylistycznych, które szwedzcy politycy wykorzystywali w celu skrytykowania przeciwnika politycznego w kampanii wyborczej 2006. Warto podkreślić, iż mimo upływu czasu materiał badawczy wciąż pozostaje aktualny. Opisane wyrażenia negatywne oraz techniki wyrażania sądów krytycznych wobec rywali politycznych są bowiem nieustannie obecne oraz powszechnie stosowane we współczesnym szwedzkim dyskursie politycznym. Daje się dziś zauważyć ich zaostrzenie oraz intensyfikację, co być może mogłyby potwierdzić kolejne badania przeprowadzone w tym obszarze.
Monografia została uzupełniona o glosariusz szwedzko-polski, w którym zebrano przeanalizowane wyrażenia negatywne, wyrażenia wprowadzające sądy wartościujące negatywnie, a także inne techniki krytykowania rywali politycznych.
Temat niniejszej pracy związany jest z wielką pasją, jaką jest dla mnie język szwedzki oraz z moimi zainteresowaniami dotyczącymi komunikacji politycznej. Z pewnością konkluzje, do jakich doszłam w trakcie pisania tej rozprawy pomogą lepiej zrozumieć tę część komunikacji politycznej, która polega na krytykowaniu i atakowaniu przeciwnika politycznego. Mam również nadzieję, że praca ta wniesie nowy, aktualny wkład naukowy do nielicznych raczej w Polsce badań nad językiem szwedzkich polityków.
(Ze wstępu)

Publikacja dostępna online w formacie pdf w poniższej zakładce: Załączniki