Andrzej Pawlik, Paweł Dziekański, Sytuacja społeczno-gospodarcza gmin województwa świętokrzyskiego w latach 2010-2019

Celem niniejszego opracowania jest włączenie się w dyskurs naukowy związany z problematyką oceny działalności gmin za pomocą miar ekonomicznych, a także analiza przestrzennego zróżnicowania rozwoju gmin województwa świętokrzyskiego z wykorzystaniem miary syntetycznej.
Dlatego postawiono kilka pytań badawczych:
1. Jakie czynniki endogeniczne występują na terenie województwa świętokrzyskiego?
2. Które czynniki endogeniczne mają największy wpływ na rozwój poszczególnych gmin?
3. W jakim stopniu zasoby endogeniczne wpływają na rozwój lokalny?
4. Jakie są szanse i bariery rozwoju gmin w województwie świętokrzyskim?
5. Jakie jest przestrzenne zróżnicowanie gmin województwa świętokrzyskiego w obszarze finansów, gospodarki, demografii, infrastruktury, środowiska naturalnego?
6. Czy oddziaływanie zasobów endogenicznych wpływa na atrakcyjność gmin?
Uzyskane wyniki analiz pozwoliły opisać procesy społeczno-gospodarcze w skali regionalnej, które kształtują zmiany w obszarze: gospodarczym, infrastrukturalnym, demograficznym, rynku pracy, środowiska naturalnego oraz sytuacji finansowej. Mogą one posłużyć władzom samorządowym regionu do oceny trafności podjętych w przeszłości decyzji oraz skuteczniej zastosować w przyszłości instrumenty zarządzania regionem. Otrzymane wyniki pozwalają również wskazać słabsze i lepsze obszary działania danej jednostki oraz zaliczyć jednostkę do odpowiedniej grupy. Na ich podstawie przedstawiono nasilenie badanego zjawiska, poziom przestrzennego zróżnicowania, wzajemne zależności między zjawiskami. Przeprowadzone badania posłużyły do sporządzenia tablicy wyników rozwoju poszczególnych gmin. Bogata statystyka dała zestawienie – raport rozwoju poszczególnych gmin województwa świętokrzyskiego, który nazwano rankingiem rozwoju gmin. Ideą Rankingu Gmin jest wyłonienie i promowanie gmin wyróżniających się pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego na terenie województwa świętokrzyskiego. Ocenie poddane zostały wszystkie (102) gminy województwa świętokrzyskiego, a badaniami objęto rok 2010 i rok 2019. Zgodnie z przyjętą metodą analizowano działalność gmin w aspekcie 5 podstawowych potencjałów endogenicznych: gospodarczego, infrastrukturalnego, demograficznego i rynku pracy, środowiska naturalnego oraz sytuacji finansowej.
Zamiarem Autorów jest przygotowywanie w każdym roku przeglądu gmin, obejmującego zestawienie wszystkich jednostek samorządu terytorialnego województwa świętokrzyskiego. Ten swoisty wykaz wyników gmin będzie podsumowaniem rocznej ich działalności. Organizowany corocznie ranking gmin może stać się przedsięwzięciem wprowadzającym do publicznej debaty zasadę oceny samorządów przy pomocy zmiennych ekonomicznych. Jak każdy ranking, również i ten może budzić zastrzeżenia. Bowiem zajęte miejsca w ocenie rankingowej są na pewno następstwem dużego wysiłku władz gmin jak również społeczności lokalnych w podejmowaniu i realizowaniu wyzwań rozwojowych, ale również przyjętych zmiennych i metod statystycznych.

(ze Wstępu)

Publikacja dostępna online w formacie pdf w poniższej zakładce: Załączniki